U kotów, tak samo jak u człowieka, występuje dymorfizm płciowy. Różnice są jednak dość subtelne, dlatego trzeba wiedzieć jak rozpoznać płeć u małego kotka. Aby mieć pewność trzeba jednak odczekać kilka tygodni do momentu, kiedy narządy płciowe staną się łatwiejsze do rozpoznania – wówczas u kocura pojawiają się widoczne jądra. Wcześniejsze różnice, choć subtelne, da się rozpoznać wprawionym okiem. Ujście układu trawiennego zarówno u kocura jak i u kotki jest na tej samej wysokości. Różnica zatem występuje w budowie układu moczowo-płciowego. U samca i samiczki jego ujście znajduje się na innej wysokości i posiada inny kształt- u kotek jest to pionowa kreska, która oznacza wejście do pochwy tuż pod odbytem, a u kotów ujście jest okrągłe i znajduje się niżej, bo około 1,5 centymetra, do 2,5 centymetrów w przypadku kota dorosłego.
Kot i kotka- różnice w wyglądzie
Poza budową narządów płciowych, u dorosłych kotów można zauważyć także różnice w wyglądzie zewnętrznym pomiędzy kotem i kotką. Przy porównywaniu najlepiej robić to tylko pośród jednej rasy lub jednego miotu. Po pierwsze, kocury są zazwyczaj większe od kotek, cięższe i bardziej zbudowane. Ich głowa jest większa i szersza. Drobne samce zdarzają się jedynie, kiedy są one najsłabsze z miotu, mają wady lub były źle żywione podczas rozwoju. Drugą różnicą jest, że kocury, zwłaszcza te po kastracji, dużo bardziej tyją niż kotki. Nie zawsze oznacza to zbyt dużą ilość zjedzonego pokarmu – wielkość i siła są wpisane w ich genotyp, więc koty podświadomie dążą do takiego wyglądu. W naturze sprzyjało to radzeniu sobie w walkach z rywalami o kotkę. Kotki natomiast o wiele częściej są szczupłe i dłuższe. To pomaga im utrzymać zwinność, która z ich naturalnego przystosowania jest potrzebna do polowania żywności dla swoich dzieci. W pewnych przypadkach, kotka od kotki można rozróżnić za pomocą koloru sierści. Na przykład rudy kolor w 80% przypadków wskazują na płeć męską. Kotki które są tego koloru stanowią jedynie 20% kociej populacji i są niezwykłą rzadkością. W przypadku połączenia rudego, czarnego oraz bieli z całą pewnością mamy do czynienia z kotką, ponieważ jeśli takie umaszczenie ma kot, prawdopodobnie świadczy to o jego bezpłodności.
Kot czy kotka- różnice w charakterze
W przypadku kotów tzw. dachowych, charakter jest zawsze niewiadomą. Nie da się przewidzieć, jak będzie się zachowywał dany kot czy kotka. Pomimo przyjętych przekonań, że kocury są mniej łagodne, mniej przyjazne i bardziej zdystansowane, to nie można tego traktować jako reguły. Charakter kota jest uzależniony od jego indywidualnych predyspozycji, rasy, a także jego przeszłości i doświadczeń. Przykładowo koty, które w dzieciństwie doświadczyły traumy, będą bardziej agresywne lub lękliwe w porównaniu do tych, które nie miały trudnych przeżyć. Prawdopodobne jest, że kocury, z racji swojej natury, mogą wykazywać się większą agresją niż kotki, choć niekoniecznie przejawia to się w relacji z człowiekiem. Mogą mieć skłonność do uciekania z domu i bójek z innymi kotami w celu znalezienia partnerki. Kotki z kolei, w okresie swojej rui, mogą być bardzo męczące dla jej właścicieli z powodu ich nawoływania. Wszystkie te cechy, które różnicują koty ze względu na płeć, wygaszają jednak, jeśli koty przejdą kastrację. Osobowość kota można za to lepiej poznać w przypadku osobników rasowych, ponieważ każda rasa ma po części ustalony wzór zachowań. w przypadku wątpliwości, hodowca zawsze może przybliżyć cechy charakteru rodziców danego kota, dzięki czemu łatwiej można przewidzieć cechy małego kota.
Którą płeć wybrać?
W przypadku wykastrowanych zwierząt płeć nie robi różnicy w zachowaniu kota czy kotki. Jeśli zwierzęta nie są przeznaczone do hodowli, to zabieg kastracji jest zdecydowanie wskazana. U kocurów zapobiegnie to niebezpiecznemu oddalaniu się od domu i bójkom, a u kotek zlikwiduje okres rui, który potrafi być bardzo wyczerpujący dla organizmu. Warto wiedzieć, że sterylizacja nie zmienia charakterów kotów, tylko wycisza objawy związane z popędem płciowym i co najważniejsze, może zapobiegać różnym chorobom płciowym u kotek oraz wydłużać długość życia w przypadku obydwu płci. Przy wyborze drugiego kota do pary, płeć również nie ma znaczenia. Co prawda istnieje teoria, że najlepiej dogadują się pary mieszane, ale tutaj, tak samo jak w przypadku charakteru, największe znaczenie mają osobiste predyspozycje kotów oraz wiek, w którym się poznały. Przy hodowli kotów rasowych wybór płci staje się mniej problematyczny, ponieważ hodowca będzie zainteresowany zarówno osobnikiem męskim jak i żeńskim. Przy zakładaniu takiej hodowli posiadanie kotki rodowodem jest warunkiem koniecznym, aby móc działalność zarejestrować. Większą uwagę do płci kota mogą przykładać również osoby z alergią, ponieważ kocury mogą w większym stopniu powodować jej objawy. Wynika to z faktu, że posiadają one więcej gruczołow łojowych w porównaniu do kotek, a ze względu na obecne w łoju białko – wydzielają więcej alergenów.